नेपालमा कोरोना भाइरसको दोस्रो लहर तीब्र रुपमा बृद्धि भइरहेको छ । हरेक दिन संक्रमित थपिने क्रम बढीरहेको छ भने अर्कोतर्फ, दोस्रो लहरमा अधिकांश कोरोना संक्रमित बिरामीलाई सास फेर्न समस्या भइरहेको छ ।
स्तो अवस्थामा, सबैजना कुनै न कुनै रूपमा कोरोना संक्रमणबाट बच्न खोज्दैछन् वा कम्तीमा कोरोनाको गम्भीर बिरामी हुनबाट जोगिन खोज्दैछन् । एक अध्ययनले कसरी कोरोना संक्रमणको जोखिम ३० प्रतिशतसम्म कम गर्ने भन्ने विषयमा केही उपायहरु बताएको छ ।
व्यायामले शरीरलाई फिट राख्छ, तर एक नयाँ अध्ययनमा, यो कोरोना बिरूद्धको लडाईमा लाभदायक भनेर उल्लेख गरिएको छ।
यो अध्ययन स्कटल्याण्डको ग्लासगो क्यालेडोनियन विश्वविद्यालयका अन्वेषकहरूले गरेका हुन्। यो विश्वमा पहिलो ठूलो यस्तो ठूलो अध्ययन हो जुन व्यायाम र कोभिड १९ प्रतिरक्षाको संयोजन गरेर गरिएको छ।
यस अध्ययनका अनुसार दिनमा ३० मिनेट, हप्ताको ५ दिन वा १५० मिनेट व्यायाम गर्दा सास फेर्न समस्या हुँदैन। अध्ययनले हिड्ने, दौडने, साइकल गर्ने र मांसपेशी मजबुत बनाउन अभ्यास गर्ने सल्लाह दिएको छ ।
अध्ययनमा भनिएको छ कि यस्तो व्यायाम खोपको क्षमताभन्दा ४० प्रतिशतलाई अझ प्रभावकारी ह्न पनि सक्छ । वैज्ञानिकहरूको टोलीले भनेका छन्, “निश्चित समयको लागि व्यायाम गर्दा कोभिड १९ जस्ता संक्रामक रोगको जोखिम ३१ प्रतिशत र यस महामारीबाट हुने मृत्युको जोखिम ३७ प्रतिशतले कम गर्न सकिन्छ। यसले खोपलाई पनि प्रभावकारी बनाउँछ।
ग्लासगो क्यालेडोनियन युनिभर्सिटीका प्रोफेसर सेबस्टियन चेस्टीन भन्छन् “ हाम्रो शारीरिक गतिविधिले प्रतिरक्षा प्रणालीको सुरक्षा गर्छ र प्रतिरक्षा कोषहरूलाई अझ बलियो बनाउँछ। यस अनुसन्धानले सुझाव दिन्छ कि नियमित शारीरिक गतिविधिले संक्रामक रोगबाट बचाउँछ।”
चस्टीनले अगाडि भनेका छन्, “यस अध्ययनले स्पष्ट सन्देश दिन्छ कि तपाईंले आफैलाई सक्रिय राख्नुपर्छ। यसले तपाईलाई शारीरिक र मानसिक रूपमा फिट राख्दैन, तर हामीसँग अब प्रमाण छ कि यसले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ। यसले खोपलाई अझ प्रभावकारी बनाउँछ। यही कारण हो कि हामीले मानिसहरूलाई खोप लगाउनु अघि १२ हप्ताको शारीरिक गतिविधि कार्यक्रम गर्न सल्लाह दिइरहेका छौं।”
अरू व्यायामहरू फोक्सोको लागि फाइदाजनक हुन सक्ने उनको भनाइ छ ।
ब्रिदिङ एक्सरसाइज
ब्रिदिङ एक्सरसाइजले फोक्सोलाई बलियो बनाउँछ। यसले श्वासप्रणालीमा कोरोनाको प्रभावलाई घटाउँछ। विशेष गरी ओठको सास कसरतले सासको दुखाइको समस्या हटाउँछ। अक्सिजन ठूलो मात्रामा फोक्सोमा पुग्छ ओठको सास व्यायामको माध्यमबाट।
यसो गर्नका लागि घाँटी र काँधमा सिधा बस्नुहोस्। अब नाकबाट बिस्तारै सास फेर्नुहोस् र ओठहरू पूर्ण रूपमा बन्द राख्नुहोस् अब ओमलाई गोलो बनाउनुहोस् जब तपाईं बत्ती बाल्नुहुन्छ। यस पछि यस राज्यमा बिस्तारै छोड्नुहोस्। यो व्यायाम धेरै पटक गर्नुहोस्, तपाईलाई आराम लाग्नेछ।
एरोबिक व्यायाम
एरोबिक व्यायाम धेरै हिसाबले गर्न सकिन्छ। यस प्रकारको व्यायामले धेरै ऊर्जा लिन्छ र छिटो चल्छ। छिटो हिड्नु, दौडिनु, जम्पिङ गर्नु, डान्स गर्नु वा त्यस्ता केही विशेष अभ्यासहरू हुन्। यस प्रकारको व्यायामले फोक्सोलाई स्वस्थ राख्दछ, यसले कोभिड १९ मा बाँच्ने बढी सम्भावना गर्दछ।
बेलुन एक्सरसाइज
बेलुन फुलाउने एक्सरसाइज फोक्सोको लागि पनि धेरै राम्रो मानिन्छ। यो व्यायाम धेरै सजिलो छ। यसका लागि, तपाइँ एक दिनमा मा आफ्नो मुख बाट धेरै बेलुन फुलाउनु हुन्छ। फागुन फुकाएर बलुनहरू मजबूत हुन्छन्।
यस अभ्यासमा, बेलुनलाई फुलाए पछि सास फेर्न कार्बन डाइअक्साइड बाहिर आउँछ। व्यायामको क्रममा शरीरलाई जति अक्सिजन हुन्छ, सास फेर्ने समस्या पनि कम हुन्छ।