चामल जापानको मुख्य खाद्य वस्तु हो । सुशीदेखि ओनिगिरी र याकितोरी डोनसम्म कयौँ परिकारमा चामलकै प्रयोग हुन्छ । तर अहिले जापानले दशकौँयताकै उच्च चामल अभावको सामना गरिरहेको छ ।
पछिल्ला केही हप्तादेखि, जापानका धेरै सुपरमार्केटहरूमा चामल सकिएको छ। सन् १९९९ को जुनपछि जापानमा चामलको अभाव भएको यो पहिलो पटक हो ।
जापान टाइम्सका अनुसार चामल पाइने सुपरमार्केटहरूमा मानिसहरूलाई कम मात्रामा चामल किन्न आग्रह गरिएको छ। वास्तवमा जापान सरकारले भूकम्प र आँधीको खतराबारे चेतावनी दिएको थियो ।
त्यसयता मानिसहरु त्रासमा चामल किनेर घरमै थुपार्न थालेकाले बजारमा चामलको अभाव हुन थालेको छ ।जापानमा मे देखि नोभेम्बरसम्मको महिनालाई टाइफुन सिजन भनिन्छ। यस अवधिमा लगभग २० आँधीहरू आउँछन्।
जसले गर्दा भारी वर्षा, पहिरो र बाढी आउने गर्दछ । आँधीको मौसममा पनि अगस्ट–सेप्टेम्बर महिनामा सबैभन्दा धेरै आँधी आउँछ। यो वर्ष १९ देखि २१ वटा हावाहुरी आउने सम्भावना छ । जापान सरकारले यी आँधीहरूबारे चेतावनी दिएको थियो, त्यसपछि मानिसहरू आतंकित भएका छन् र आफ्नो घरमा चामल भण्डारण गरिरहेका छन्।
सेप्टेम्बरमा नयाँ बाली आएपछि स्थितिमा सुधार आउन सक्ने भन्दै जापान सरकारले मंगलबार जनतालाई शान्त रहन आग्रह गरेको छ । कृषिमन्त्री तेतासी साकामोतोले देशका कतिपय ठाउँमा चामल मौज्दातको अभाव रहेको भए पनि छिट्टै त्यसलाई पार गर्ने बताउनुभयो । अहिले धानको पर्याप्त स्टक छ ।
धानको बाली वर्षमा एकपटक मात्रै लगाइन्छ । सेप्टेम्बरमा नयाँ धान काट्ने काम सुरु हुनेछ, त्यसपछि बजारमा नयाँ बाली आएसँगै स्थितिमा सुधार आउनेछ ।
लामो बिदा र कीर्तिमानी विदेशी पर्यटकको ओबोन पर्व यही भदौ १३ गतेदेखि सुरु भएकाले चामलको अभाव भएको हो । ओबोन पर्वको समयमा, मानिसहरूले आफ्ना पुर्खाहरूलाई श्रद्धांजलि अर्पण गर्छन्। उनको सम्झनामा पर्व मनाइन्छ । यो पर्वका कारण मानिसहरु लामो बिदामा छन् । जसका कारण चामलको माग बढेको छ ।
योसँगै यो वर्ष जापानमा कीर्तिमानी संख्यामा विदेशी पर्यटक आएका छन् । जसका कारण पनि धानको अभाव भएको छ । जापान राष्ट्रिय पर्यटन संगठनको प्रतिवेदनअनुसार यस वर्षको जुनसम्ममा ३१ लाखभन्दा बढी विदेशी पर्यटक जापान आएका छन् ।
अमेरिकी कृषि विभागको विदेशी कृषि सेवाको प्रतिवेदनअनुसार २०२३/२४ मा जापानमा कुल धान उत्पादन ७३ लाख टन थियो भने चामलको खपत ८१ लाख टन थियो ।
चामलको अभाव र बढ्दो मूल्यका कारण सन् १९१८ को जुलाईमा जापानमा आन्दोलन भएको थियो । जसका कारण किसान र आम जनताले सरकार विरुद्ध आन्दोलन गर्न थालेका छन् ।
यो शान्तिपूर्ण आन्दोलनले चाँडै हिंसात्मक रूप लियो र धेरै ठाउँमा आगजनी, लुटपाट, प्रहरी चौकी र सरकारी कार्यालयमा आक्रमण भयो।यही आन्दोलनका कारण पूर्वप्रधानमन्त्री तराउची मसाताकेले पदबाट राजीनामा दिनुपरेको थियो । यस अवधिमा करिब २५ हजार व्यक्ति पक्राउ परेका छन् ।