काठमाडौँ / चालु आर्थिक बर्ष २०८०/८१ को एक महिनामा मात्रै नेपालले आधा अर्ब भन्दाबढिको कुकरलाई खुवाईने आहार ‘डग च्यु’ अर्थात छुर्पी निर्यात गरेको छ ।
भन्सार विभागले सार्वजनिक गरेको वैदेशिक व्यापार तथ्याङ्क अनुसार चालू आर्थिक वर्षको दोस्रो महिना (भदौ) मा मात्रै नेपालले ५४ करोड ९८ लाख रुपैयाँको ‘डग च्यु’ अर्थात कुकुरको आहारा निर्यात गरेको हो ।
‘डग च्यु’ चौरी गाई तथा गाईको दुधबाट बनाइने छुर्पी हो । जसको प्रयोग पश्च्मिा मुलुकहरुमा कुकुर–बिरालोको आहारका रुपमा गरिन्छ । नेपालको अहिले यसको निर्यात बढ्दै गइरहेको छ । जहाँ गत आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा ३ अर्ब ४० करोड ९० लाख ७३ हजार रुपैयाँको निर्यात भएको थियो । भने, अहिले दुई चालू आर्थिक वर्षमा झन बढ्दै गएको देखिन्छ ।
चालु आर्थिक बर्षको भदौमा मात्रै नेपालबाट २ लाख ७३ हजार ४९७ केजी ‘डग च्यु’ निर्यात भएको हो । जसबाट सरकारले ५४ करोड ९८ लाख ८२ हजार रुपैयाँ भित्र्याएको छ ।
एक महिनाको अवधीमा अमेरिकामा नेपालबाट सबैभन्दा धेरै ४७ करोड ८९ लाख ३ हजार रुपैयाँको कुकुरले मन पराउने आहारा ‘डग च्यु’ निर्यात भएको छ । यस्तै, क्यानडालाई ४ करोड २० लाख ७६ हजार रुपैयाँको निर्यात भएको छ ।
यता युके ८२ लाख १० हजार, हङकङ ३५ लाख ८९ हजार, कोरिया ४५ लाख ७३ हजार, ताईवान ३७ लाख २१ हजार, चीन ३ लाख ६७ हजार, नेदरल्याण्ड्स २० लाख ८२ हजार, मलेसीया १२ लाख १३ हजार रुपैयाँ बराबरको ‘डग च्यु’ निर्यात भएको तथ्याङ्कमा छ ।
यस्तै, सिंगापूर १३ लाख ३२ हजार, फिलिपिन्समा ११ लाख, दुबई ९ लाख ७३ हजार, जापान ९ लाख थाइल्याण्ड ४ लाख ४६ हजार, न्युजल्याण्ड १ लाख ६३ हजा, फ्रान्सलाई १ लाख ९५ हजार र इटालीलाई ४० हजार रुपैयाँको ‘डग च्यु’ छुर्पी निर्यात गरेको छ ।
‘डग च्यु’ नामक कुकुर/बिरोलोको आहाराका रुपमा प्रयोग गरीने छुर्पी नेपालका पाँचथर, इलाम, ताप्लेजुङ, तेह्रथुम, सङ्खुवासभा तथा पूर्वि पहाडी जिल्लाहरुमा उत्पादन गरिन्छ ।
कुकुरको खानाका लागि नेपालबाट अन्य देशहरूमा छुर्पी सबैभन्दा धेरै निर्यात हुने गरेको छ । युरोप, अमेरिका, बेलायत, जापान लगायतका देशहरुमा छुर्पि कुकुरको दाना हो । पछिल्लो सयम नेपालमा छुर्पि बनाउने कम्पनीहरु खुल्ने क्रम बढ्दै गएकोले विदेशमा छुर्पि निर्यात गर्ने क्रम पनि क्रमशः बढ्दै गइरहेको छ ।
गत आर्थिक बर्षमा साढे ३ अर्बको छुर्पी निर्यात
गत आर्थिक वर्ष २०७९/८० को साउनदेखि असारसम्ममा ३ अर्ब ४० करोड ९० लाख ७३ हजार रुपैयाँ बराबरको १७ लाख ८६ हजार ११२ किलो छुर्पी नेपालले अन्य देशहरूमा निर्यात गरेको थियो ।
कुकुरको खानाको लागि प्रयोग हुने छुर्पीको निर्यात बढेको विभागको तथ्यांक छ । नेपालले गत आर्थिक बर्षमा विभिन्न २७ देशहरूमा छुर्पी निर्यात गरेको हो । गत आवमा नेपालबाट अमेरिका, क्यानडा, हङकङ, जापान, बेलायत, दक्षिण कोरिया, सिंगापुर, चीन, नेदरल्याण्ड, ताइवान, मलेसिया, यूएई, थाइल्याण्ड, फिनल्याण्ड, ग्रीस, फिलिपिन्स, स्पेन, स्लोभाकिया, इटली, भियतनाम, ब्राजिल, पोल्याण्ड, बेलारुस, जर्मनी, पोर्चुगल, न्यूजिल्याण्ड र फ्रान्स गरि विभिन्न २७ देशहरूमा कुकुरको खानाको लागि छुर्पी निर्यात भएको थियो ।
यस अवधिमा अमेरिकामा सबैभन्दा धेरै छुर्पी अमेरिकामा निर्यात भएको छ । अमेरिकामा गत आर्थिक बर्षमा २ अर्ब ९६ करोड ७६ लाख २६ हजार रुपैयाँ बराबरको १५ लाख २६ हजार ४४३ किलो छुर्पी निर्यात भएको छ । यस्तै, अमेरिकम पछि क्यानडा नेपाली छुर्पीको दोस्रो ठूलो बजार बनेको छ ।
नेपालबाट गत आर्थिक बर्षमा क्यानडामा २९ करोड ४२ लाख ३५ हजार मूल्यको १ लाख ४४ हजार ५३२ किलो छुर्पी निर्यात भएको छ । तेस्रो स्थानमा रहेको हङकङमा नेपालले गत आर्थिक बर्षमा १ अर्ब २५ करोड २४ लाख बराबरको ५१ हजार ४७५ किलो छुर्पी निर्यात भएको छ ।
