काठमाडौँ / सरकारले महँगीलाई नियन्त्रणमा राख्ने बताइरहँदा चालु आर्थिक वर्षको दुई महिनाको महँगीले नै सरकारलाई सो दाबीलाई चुनौति दिएको छ ।
नेपाल राष्ट्र बैंकले मंगलबार सार्वजनिक गरेको देशको वर्तमान आर्थिक तथा वित्तीय स्थिति अनुसार भदौमा महिनामा मूल्य वृद्धि (मुद्रास्फिति) दर सरकारको लक्ष्यभन्दा बढी देखिएको हो ।
सरकारले बजेटमार्फत महँगी ६.५ प्रतिशतभित्र राख्ने लक्ष्य लिए पनि चालु आर्थिक वर्षको दुई महिनामा महँगी बढ्दो क्रममा छ । चालु आर्थिक वर्षको दोस्रो महिनासम्मको तथ्यांक अनुसार वार्षिक विन्दुगत उपभोक्ता मुद्रास्फीति ८.१९ प्रतिशत रहेको छ । गत वर्षको सोही अवधिमा मुद्रास्फीति ८.६४ प्रतिशत थियो । केन्द्रीय बैंकको पछिल्लो महिनाको तथ्यांक हेर्ने हो भने मूल्य वृद्धि बढ्दो क्रममा रहेको छ ।
राष्ट्र बैंकको तथ्याङ्क अनुसार साउन महिनामा मुद्रास्फिति ७.५२ प्रतिशत थियो । जेठमा ६.८३ प्रतिशत रहेको मुद्रास्फीति असारमा ७.४४ प्रतिशत पुगेको थियो । तथापि, अघिल्लो वर्षको भदौको तुलनामा यो वर्ष मुद्रा स्फिति सामान्य घटेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही महिनामा भने यस्तो मुद्रास्फीति ८.६४ प्रतिशत रहेको थियो ।
भदौमा खाद्य तथा पेय पदार्थ समूहको मुद्रास्फीति ९.७४ प्रतिशत र गैरखाद्य तथा सेवा समूहको मुद्रास्फीति ६.९९ प्रतिशत छ । भदौमा खाद्य तथा पेय पदार्थ समूहअन्तर्गत मरमसला उपसमूहको वार्षिक विन्दुगत उपभोक्ता मूल्य सूचकांक ४५.४६ प्रतिशत, चिनी तथा चिनीजन्य वस्तुको १७.८६ प्रतिशत, तरकारीको १४.५१ प्रतिशत, खाद्य तथा खाद्यजन्य पदार्थको १३.३८ प्रतिशत र दुग्ध पदार्थ तथा अण्डाको १२.६० प्रतिशत रहेको छ ।
यस्तै होटलको १०.९७ प्रतिशतले बढेको छ । भदौमा घ्यू तथा तेल उप–समूहको वार्षिक बिन्दुगत मूल्य सूचकांक १३.०८ प्रतिशतले घटेको छ । साथै, गैरखाद्य तथा सेवा समूहअन्तर्गत मनोरञ्जन तथा संस्कृति उपसमूहको वार्षिक विन्दुगत उपभोक्ता मूल्य सूचकांक १५.५५ प्रतिशत र विविध वस्तु तथा सेवाहरुको १२.२१ प्रतिशतले बढेको छ ।
त्यस्तै शिक्षाको ९.१० प्रतिशत, घरायसी उपयोगका वस्तुको ८.११ प्रतिशत र फर्निसिङ तथा घरायसी उपकरणको ६.५९ प्रतिशतले बढेको छ । समीक्षा अवधिमा यातायात उपसमूहको वार्षिक विन्दुगत मूल्य सूचकांक ०.१८ प्रतिशतले घटेको छ ।
समीक्षा अवधिमा काठमाडौं उपत्यकाको वार्षिक विन्दुगत उपभोक्ता मुद्रास्फीति ९.८३ प्रतिशत, तराईको ७.०३ प्रतिशत, पहाडको ८.०९ प्रतिशत र हिमालको ११.३२ प्रतिशत छ । २०७९ भदौमा उक्त क्षेत्रहरुको यस्तो मुद्रास्फीति क्रमशः ७.६२ प्रतिशत, ९.३३ प्रतिशत, ८.८२ प्रतिशत र ६.६८ प्रतिशत थियो ।
२०८० भदौमा वार्षिक विन्दुगत थोक मुद्रास्फीति ४.७८ प्रतिशत छ । गत वर्ष भदौमा यस्तो मुद्रास्फीति १४ प्रतिशत थियो । भदौमा उपभोग्य वस्तु, मध्यवर्ती वस्तु र पुँजीगत वस्तुको वार्षिक विन्दुगत थोक मुद्रास्फीति क्रमशः ८.२३ प्रतिशत, ३.१४ प्रतिशत र २.८० प्रतिशत छ । समीक्षा अवधिमा निर्माण सामग्रीको थोक मुद्रास्फीति ०.०३ प्रतिशतले घटेको छ ।